MUITO CUIDADO COM O DIABETE - Artigo de Raul Spinola

Primero en ta comessa pa agradeci “Brava News,” pa oportunidade de expressa nha preocupacao en relacao a es doensa que no ca sabe cantos pessoas na  Brava pode tel sem es sabe. Stando longe de Brava pa 10 anos ka fazem skice nha cantinho. Sempre en ta penssa na forma de djuda e da nha contributo pa desenvovimento de nha ilha e bem estar de kenha ki sta la

Oct 18, 2017 - 12:38
 0  14
MUITO CUIDADO COM O DIABETE - Artigo de Raul Spinola

Raul Spinola, mas conhecido pa “Raul de Maria Clara;”

Residente na cidade de Brockton, Massachusetts;

Antigo professor na Brava;

Tecnico de laboratorio na Hospital de Weymouth, Massachusetts;

Studante de enfermagem no “Colegio de Massasoit,” Brockton, Massachusetts.

MUITO CUIDADO COM O DIABETE

Primero en ta comessa pa agradeci “Brava News,” pa oportunidade de expressa nha preocupacao en relacao a es doensa que no ca sabe cantos pessoas na  Brava pode tel sem es sabe. Stando longe de Brava pa 10 anos ka fazem skice nha cantinho. Sempre en ta penssa na forma de djuda e da nha contributo pa desenvovimento de nha ilha e bem estar de kenha ki sta la. Spadja alguns conhecimentos em termos de saude, e forma ki nes momento en atcha pam da es nha contributo na lugar de nha ausencia física.  Objectivo e presta um informasao simples na creolo, e sem uso de termos científicos, pa um midjor compreensao di varias doensas  ki pode afeta nos comunidade. Nes nha primero tentativa, en scodji tema “DIABETE,” uma doenssa ki tcheu de nos pode tem mas no ka sabi.  Como profissional na área de saude, e studante de infermagem li na merca, en cre passa alguns conhecimentos básicos sobre se forma de contrai, de manifesta, alguns sinais de síntomas, e cuidados a ter cu el.

Antis dim entra na detalhes sobre diabete, an ta comessa pa explica um pouco de como nos corpo, se sistemas, e tudo ses orgaos ta trabadja interligado. No imagina nos corpo como um sistema de governo democratioco. Num governo no tem por exemplo palacio  de governo,  (nos corpo). Dento de palacio de governo no tem varios departamentos, (nos sistemas dento de nos corpo). Cada departamento tem se specifico empregados qui ta desempenha diferente funcoes ( nos orgaos na cada sistema de nos corpo). Mas kel tudo membros de governo cu ses diferentes departamentos ta trabadja pa um so bem comum, que e desenvolvimento de país e bem estar de povo. Se um de ques ministerio ou departamento fadja, cusas ka ta funciona dreto. Assim tambe ta acontice cu nos corpo. Se algo sistema ou orgao fadja nos corpo ca ta funciona dreto.

CUZE QUE DIABETE?
 

Num forma mas simples de explica pam um midjor compreenssao , sem entra na detalhes científico, DIABETE e excesso de glucose/assucar na nos sangue, e en ta passa tas plica em baixo.
 

Nos corpo precisa de energías pa podi funciona. Um de kes energía ki nos corpo ta utiliza tem nome de glucose, conhecido geralmente pa assucar (ca assucar ki ta bendedo na loja). Maior parte de glucose/assucar ta bem de comida ki no ta come, mas nos corpo tambe ta produzi assucar na se forma natural. Nos figado e orgao  responssavel pa roduzi glucose/assucar naturalmente,  ki juntamente cu glucose ki ta bem de cumida  ta ser usado como energía pa no trabadja, studa, faze exercicio, etc.

Como tudo cusa na es mundo, nada ca ta funciona sem entre-ajuda, principlamente sem regulacao ou limite. Es regra tambe ta aplica pa quantidade/limite  de glucose/ assucar qui no pode tem na nos sangue. Quantidade de assucar na nos sangui ta depende na forma ki nos organismo ta processa, regula e distribui assucar pa tudo cellulas de nos corpo.

Na nos corpo no  tem tcheu tipos de reguladores di assucar  ki tem nome de “hormanas,” mas en sta bem distaca 2 hormonas mas importante.  Glucose/assucar e controlado principalmente pa dos tipo de hormonas ki tem nome de “insulina e glucagón”, produzido pa páncreas, ki e um orgao ki ta pertence nos digestivo sistema.

Insulina e produzido pa um tipo de cellula de nome “beta celula” e glucagón e produzido pa um tipo de celula de nome “alfa celula.” Funcao de insulina e bacha nivel de assucar na sangue quando assucar sta alto. Funcao de glucagon a subi nivel de assucar quando sta bachu demás.  Imagen em baixo.  Num pessoa saudavel, nivel de assucar na sangue ta bai de 70-110 milligrama pa cada dicilitro de sangue na nos corpo, (nos corpo tem aproximadamente 5 litros de sangue). Pessoas ku diabete tem nivle de assucar exageradamente alto, mas de 200 miligramas, si ca toma medicamentos. Se nivel sta exageradamente baixo de 70 milligrama, pancrias ta liberta glucagon pa subi assucar. Se nivel sta mas ki 110, pancrias ta liberta insulina pa bacha nivel de assucar. Na kualker caso, tem ki toma medicamentos pa ajuda estabeliza. Tanto insulina como glucagon e importantante pa regula assucar,  mas insulina e mas útil. Falta ou carencia de insulina na nos sangue e qui ta origina diabete, e en ta passa tas plica em baixo.

Como djan tinha flado, DIABETE e excessu de assucar na sangue, causado pa mau processamento e distribuicao de assucar na nos sangue e na células, e tambe pa insuficiente ou falta de producao the insulina.  Resto de assucar ki ka foi bem procesado e distribuido ta comessa pa acomula na nos veias, arterias, intestinos, e otos orgaos de nos corpo. Insulina e responssavel pa baixa nivel de assucar na nos sangue.  Se pancrias ka produzi insulina suficiente ou decha de produzi insulina, kes assucar ta fica permanentemente na nos sangue. Es excessu de assucar causado pa insuficiente ou falta de producao de insulina, devido a distruicao/morti de beta células,  e ki ta dado nome de doensa sem cura, ki e “DIABETE.” Pessoas ta contrai diabetes praticamente na 3 circunstacias mas comum. Ou el ta nasci ku diabeti porque mae ou pai bem di um familia ki sempre tem diabeti. Ou el ta contarai diabete pamodi se organismo sta fadja na processa e distribuí assucar. Ou el ta contrai diabete pamoti se pancria ka sta produzi suficiente insulina, ou deixa di produzi insulina por completo.

Daibete e diagnosticado pa um teste de sangue ki ta tchomado Glucose tolerancia teste. Síntomas ou sinais ki uma pessoa podi teni diabete ta inclui: vontade de bebi agu tudo hora (tcheu sedi); urina tudo hora; fomi tudo hora; corpo baixo; mariacao de cabessa; orela de boca secu e sinzento; vontade de cumi so cusas docis; tcheu sono; cancera; perda ou aumento de peso.   Se qualker pessoa sinti pelo menos 3 ou 4 di kes síntomas e importante procura um medicu e pidi um teste de glucose tolerancia.

TIPOS DE DIABETES

Tem  tcheu tipo de diabetes, mas en ta distaca 4 mas comum pa um breve inforamcao:

Pre-diabetico: pessoas ku assucar elevado mas inda ki ca contrai diabete. Exercicios, alimentacao equilibrada, e medicamentos pode acaba ku es forma de diabete

Diabeti tipo 1: es forma de diabete e mas perigoso. E causado pa insuficiencia ou completa falta de producao de insulina pa pancrias pa baixa  nivel de assucar. El ta afeta adultos e criancas, mas e mas predominante na criancas. Pessoas ku es tipo de diabete tem ki toma injessao de insulina artificial varias vezes por dia.  Predominante características de pessoas cu es tipo de diabete e rápido perda de peso e falta de vontade di cumi. Nao tem cura.

Diabete tipo 2: es forma de diabete e mas común e el ta afeta milhoes de pessoas, principalmente adultos. E causado pa forma ki nos corpo/orgaos ta processa glucose/assucar. es tipo de diabete a resistente a insuina tando natural como rtificial. Pessoa ku es tipo de diabete k ata toma insulina injessa, mas sim mediacmentos, na maioria parte comprimidos pa baixa nivel de assucar na sangue. Nao tem cura. Es tipo de diabete tcheu bes e hereditario, isto e, ta passa de mae pa fidju, ou de pai pa fidju. Se mae ou pai tem deabete na maior parte das vezes ses fidjus na futuro ta bem contrai diabete. El ca tem cura. Predomínante características na pessoas ku es tipo de diabete e gordura, aumento de peso, e vontade de comer muito, principalmente coisas gordas e doces.

Diabete gestacional: diabete muhleres ta contrai durante gravidez por causa de mau alimentacao ou anemia.  Atenssao, es tipo de diabete ca significa ma fidju ta nasce cu diabete. E diferente de Diabete tipo 2, ki pode passa pa fidju.

PERIGOS DE DIABETE:

Perda de visao;
Falhansu na funcionamento de rins, conduzindo a perda de rins;
Aparecimento de firadas nos pes ki podi conduzi a impuatacao/cortar de pes;
Problemas no estomago e figado;
Problemas na orgaos sexuais ki podi conduzi a perda de prazer e potencia sexual;
Problema de tenssao alta;
Dismaios:
Perda de vida;




 

COMO ALEVIAR O DESCONFORTO DO DIABETE

Muitos exercicios fiscos;
Fazer uma boa ou adequada alimentacao: evitar gorduras, coisas fritas, doces, e salgadas tambem. O sal nao e bom para diabete porque estraga os rins, o figado, nao ajuda na produsao de insuline pa parte de pancrias;
Dormir bem;
Evitar situasoes estresantes;
Evitar sempre o uso do tabaco e bebidas alcolicas;
Tomar sempre e na hora serta os medicamentos.
Sigui conselhos médicos:

Se uma pessoa sintir corpo baixo ou corpo dormido sem sono, pode ser um grande sinal de diabete. Beber um pouco de sumo de laranja ou chupar uma chupeta pode subir o corpo de novo, mas deve-se procurar cuidados médicos. Muitas vezes, a sensação do corpo baixo ou corpo dormido e provocado por falta de alimentação atempada. Lembra que o nosso corpo precisa de se alimentar. Uma pessoa com diabete tem ki cume na hora pa corpo pode tem energía e adequado nível de açúcar. Se pessoa ka alimenta bem ou alimenta fora de horas, ta acontice kuze ki tcheu bez no ta fla “sucri bachu,” e pode ser fatal. Morti serta.

Qual é a sua reação?

like

dislike

love

funny

angry

sad

wow